Astım, kendi içinde türlere ayrılan bir hastalıktır. Astımın nedenleri değişkenlik gösterdiği için astım, farklı kategorilere ayrılır. Astım türleri kısaca şu şekilde özetlenebilir:
Alerjik Astım
Alerjik (veya atopik) astım polen, evcil hayvanlar ve toz akarları gibi alerjenler tarafından tetiklenen astımdır. Alerjik astımı olan kişilerin yaklaşık % 80’inin saman nezlesi, egzama veya gıda alerjileri gibi ilgili bir durumu vardır. Alerjik astımınız varsa, alerji uzmanınız muhtemelen her gün alacağınız önleyici bir inhaler ve astım semptomlarınız olduğunda kullanmak üzere bir rahatlatıcı inhaler yazacaktır. Astım tetikleyicilerinizden mümkün olduğunca kaçınmanız da önemlidir.
Mevsimsel Astım
Bazı kişilerde, saman nezlesi mevsimi veya soğuk havalarda olduğu gibi yılın yalnızca belirli zamanlarında alevlenen astım vardır. Astım her zaman uzun vadeli bir durum olsa da, tetikleyicileriniz ortalıkta yokken belirti yaşamamak mümkündür.
Mesleki Astım
Mesleki astım, doğrudan yaptığınız işten kaynaklanan astımdır.
Aşağıdaki durumlarda mesleki astımınız olabilir:
- Astım belirtileriniz yetişkin olarak başladıysa,
- Astım belirtileriniz, işte olmadığınız günlerde düzelme gösteriyorsa.
Mesleki astım genellikle bir tür alerjik astımdır. Örneğin, bir fırında çalışıyorsanız, un tozuna alerjiniz olabilir veya sağlık hizmetlerinde çalışıyorsanız, lateks eldivenlerden çıkan toz, belirtilerinizi tetikleyebilir.
Mesleki astım, halihazırda sahip olduğunuz astımla aynı şey değildir ve bu, işte bir tetikleyici tarafından daha da kötüleştirilir.
Alerjik Olmayan Astım
Alerjik olmayan astım veya atopik olmayan astım, polen veya toz gibi bir alerji tetikleyicisiyle ilişkili olmayan ve alerjik astımdan daha az görülen bir astım türüdür. Sebepler tam olarak anlaşılamamıştır, ancak genellikle yaşamın ilerleyen dönemlerinde gelişir ve daha şiddetli olabilir. Alerjik olmayan astımınız olduğunu düşünüyorsanız, astımınızı yönetmenin en iyi yolunu bulmanıza yardımcı olabilecek bir uzman ile görüşmeniz faydalı olacaktır.
Egzersize Bağlı Astım
Astım tanısı olmayan bazı kişiler, yalnızca egzersizle tetiklenen astım benzeri belirtiler yaşarlar. Bu durum genellikle “egzersize bağlı astım” olarak adlandırılır, ancak daha iyi bir terim “egzersize bağlı bronkokonstriksiyondur.” Bunun nedeni hava yollarının daralması ve daralmasının (bronkokonstriksiyon) astımdan kaynaklanmamasıdır. Egzersize bağlı bronkokonstriksiyon çoğunlukla seçkin sporcuları veya çok soğuk koşullarda yorucu egzersiz yapan kişileri etkiler.
Zor Astım
Astımı olan bazı kişilerde zor astım denen durum vardır. Alerjiler de dahil olmak üzere sahip olduğunuz diğer sağlık sorunları nedeniyle bazen astımı yönetmek zordur. Zor astımın belirtileri şunlardır:
- Yüksek dozda astım ilaçları ve ek tedavilerle bile geçmeyen astım belirtileri,
- Rahatlatıcı inhalerinizi haftada üç veya daha fazla kez kullanmanız gerekmesi,
- Sık astım atakları.
Şiddetli Astım
Astımı olan kişilerin yaklaşık % 4’ü şiddetli astım olarak bilinen hastalığa sahiptir. Uzman bir astım kliniğinde şiddetli astım teşhisi konur. Aşağıdaki durumlarda şiddetli astım tanısı alma olasılığınız daha yüksektir:
Geçen yıl ikiden fazla astım krizi geçirdiyseniz,
Daha yüksek dozlarda inhale steroid alıyor olmanıza ve uzun etkili bir bronkodilatör veya önleyici tablet (LTRA) denemenize rağmen devam eden semptomlarınız varsa,
Mavi rahatlatıcı inhalerinizi haftada üç veya daha fazla kullanıyorsanız…
Şiddetli astımınız varsa, solunum yollarınızdaki iltihabı azaltmak için uzun süreli steroid tabletler gibi farklı astım ilaçlarına ihtiyacınız olabilir.
Yetişkinlerde Başlayan Astım
Astım genellikle çocuklukta başlar, ancak bazı kişilere ilk kez yetişkin olduklarında astım teşhisi konur. Bu, erişkin başlangıçlı veya geç başlangıçlı astım olarak bilinir. Yetişkinlerde başlayan astımın olası nedenlerinden bazıları şunlardır:
Mesleki astım; yetişkinlerde başlayan astımın % 9-15’ini oluşturur,
Sigara,
Obezite,
Stres.
Çocukluk Çağı Astım Türleri
Astım teşhisi konan bazı çocuklar, yaşlandıkça iyileştiğini veya tamamen kaybolduğunu fark ederler. Bu, çocukluk çağı astımı olarak bilinir. Yine de, özellikle hafif olmaktan çok orta veya şiddetli ise, hayatın ilerleyen dönemlerinde geri dönebileceğini unutmayın.